„Lie in bed” czy „lay in bed” w języku angielskim

Lie, lay, lied, laid, layed... Czy warto się tym przejmować? Przecież i tak się rozumiemy, prawda? W rzeczywistości ma to duże znaczenie, ponieważ użycie niewłaściwej formy w tym przypadku znacznie zwiększa ryzyko nieporozumienia.

Różnica między czasownikami „lie” a „lay” wcale nie jest tak trudna do zrozumienia:

Widzisz różnicę? Możesz tylko lay something (w tym jajka, jeśli jesteś kurą – jedno z znaczeń lay to „znosić (jajka)”), ale nie możesz lie something. Rzecz lub osoba może lie somewhere, ale nie może tam lay. Kilka przykładów:

To samo dotyczy czasu teraźniejszego ciągłego:

Drugie zdanie byłoby tradycyjnie uznawane za niepoprawne, chyba że właśnie zamierzasz znieść jajko. Takie użycie „lay” staje się dość powszechne w mówionej amerykańskiej angielszczyźnie, ale w pisanej angielszczyźnie nadal jest uważane za niewłaściwe. Jeśli nie jesteś native speakerem, lepiej tego całkowicie unikać.

Natomiast, jeśli ktoś is laying something, nie możesz użyć „is lying”:

Oczywiście do tej pory ignorowaliśmy trzeci, niezwiązany sens czasownika „lie”, którym jest:

Ale wierzę, że można założyć, iż nikt nie pomyli „lay” z „lie” w znaczeniu „kłamać”.

Mylący czas przeszły

Tutaj sprawy się trochę komplikują. Czas przeszły czasownika „lay” to „laid”, co nie powinno sprawiać trudności. Jednak czas przeszły czasownika „lie” (w sensie umiejscowienia) to „lay”. Czekaj... co?

Z jakiegoś powodu czas przeszły czasownika „lie” to dokładnie to samo słowo, z którym jest mylone w czasie teraźniejszym:

(Zauważmy, że chociaż niektórzy ludzie piszą „laid” jako „layed”, jest to błąd, którego należy unikać, jeśli to możliwe.) Różnicę między oboma czasownikami można wyraźnie rozpoznać w trzeciej osobie liczby pojedynczej:

Aby było jeszcze gorzej, gdy słowo lie oznacza „kłamać”, czas przeszły to „lied”, a nie „lay”:

Wróćmy do naszego pierwotnego przykładu z „lying in bed”:

Interpretację drugiego zdania pozostawiam twojej wyobraźni.

Imiesłów przeszły

Jednak to nie koniec kłopotów. Nadal nie omówiliśmy jednego przypadku: imiesłowu przeszłego (alias „trzeciej formy” czasownika), którego potrzebujemy do utworzenia czasu present perfect. Imiesłowy to:

Na szczęście użycie czasu present perfect z tymi trzema czasownikami jest dość rzadkie. Oto kilka przykładów:

Podsumowanie

Zakończmy ten tekst kilkoma dodatkowymi przykładami poprawnego użycia wszystkich powyższych form: