·

"Lie in bed" o "lay in bed" sa Iningles

Lie, lay, lied, laid, layed... Angay ba kini nga hisgutan? Magkasabot ra man gihapon ta, dili ba? Sa tinuud, kini adunay dakong kalabutan, tungod kay ang paggamit sa sayop nga porma sa kini nga kaso makadugang sa risgo sa dili pagsinabtanay.

Ang kalainan tali sa mga pulong nga „lie“ ug „lay“ dili gyud lisod sabton:

to lay something somewhere = ibutang ang usa ka butang sa usa ka dapit
to lie somewhere = anaa sa usa ka dapit o maghigda sa patag nga posisyon

Nakita nimo ang kalainan? Mahimo ka lamang lay something (lakip ang mga itlog, kon ikaw usa ka manok – usa sa mga kahulogan sa lay mao ang „mangitlog“), apan dili ka makabuhat og lie something. Ang usa ka butang o tawo mahimo nga lie somewhere, apan dili siya makabuhat og lay didto. Ania ang pipila ka mga pananglitan:

Please, lay the book on the table.
Female chickens lay eggs.
The eggs lie in a basket.
The book lies on the table.

Parehas nga lagda ang magamit sa karon nga nagapadayon nga panahon:

I am lying in bed right now.
I am laying in bed right now.

Ang ikaduhang hugpong sa mga pulong tradisyonal nga giisip nga sayop, gawas kon nag-andam ka nga mangitlog. Ang ingon nga paggamit sa „lay“ nagkagamay nga kasagaran sa sinultian nga Amerikanong Iningles, apan sa sinulat nga Iningles kini gihapon giisip nga dili angay. Kon dili ka usa ka lumad nga mamumulong, mas maayo nga likayan kini.

Sa laing bahin, kon ang usa ka tawo is laying something, dili nimo magamit ang „is lying“:

They are laying a new carpet.
They are lying a new carpet.

Sa pagkakaron, atong giwagtang ang ikatulo, dili may kalabutan nga kahulogan sa pulong nga „lie“, nga mao ang:

to lie = bakak, i.e., pagsulti og butang nga imong nahibaloan nga dili tinuod

Apan nagtuo ko nga mahimo natong ipasabot nga walay tawo nga maglibog sa „lay“ ug „lie“ sa kahulogan nga „bakak“.

Malibog nga miaging panahon

Dinhi nagkalisod ang mga butang. Ang miaging panahon sa pulong nga „lay“ mao ang „laid“, nga dili unta maghatag og kalisdanan. Apan ang miaging panahon sa pulong nga „lie“ (sa kahulogan nga pagbutang) mao ang „lay“. Hulat... unsa?

Sa pipila ka rason, ang miaging panahon sa pulong nga „lie“ mao ra gyud ang pulong nga giilisan niini sa karon nga panahon:

Did the chicken lay an egg?
Yes, the chicken laid an egg.
Did the egg lie in a basket?
Yes, the egg lay in a basket.

(Atong hinumduman nga bisan pa sa pipila ka mga tawo nga nagsulat sa „laid“ isip „layed“, kini usa ka sayop nga angay likayan kon mahimo.) Ang kalainan tali sa duha ka mga pulong klaro nga makita sa ikatulo nga persona singular:

he lays = siya nagbutang (usa ka butang sa usa ka dapit)
he lay = siya anaa (sa usa ka dapit) o naghigda (sa patag nga posisyon)

Aron mas malisod pa, kon ang pulong lie nagpasabot og „bakak“, ang miaging panahon mao ang „lied“, dili „lay“:

She lied about her age.
She lay about her age.

Mobalik kita sa atong orihinal nga pananglitan sa „lying in bed“:

I lay in bed yesterday = I was lying in bed; I stayed in bed
I lied in bed yesterday = I didn't say the truth when I was in bed yesterday

Ang interpretasyon sa ikaduhang hugpong sa mga pulong akong ibilin sa imong imahinasyon.

Miaging participle

Apan ang kasakit wala pa matapos. Wala pa nato natabonan ang usa ka kaso: ang miaging participle (alias „ikatulo nga porma“ sa pulong), nga atong gikinahanglan aron makahimo sa present perfect tense. Ang mga participle mao ang:

layhas laid
lie (pagbutang)has lain
lie (pagsulti og dili tinuod)has lied

Sa kalipay, ang paggamit sa present perfect tense sa kini nga tulo ka mga pulong dili kasagaran. Ania ang pipila ka mga pananglitan:

The architect has laid the foundation for a new building
He has lain there helpless for weeks.
Have you ever lied to me?

Sumada

Tapuson nato kini nga teksto uban sa pipila ka dugang nga mga pananglitan sa husto nga paggamit sa tanan nga mga porma nga gihisgutan sa ibabaw:

...
Dili kini tanan! Pagparehistro aron makita ang uban pa sa kini nga teksto ug mahimong kabahin sa among komunidad sa mga magtut-on sa pinulongan.
...

Ang nahabilin nga bahin sa kini nga artikulo anaa lamang sa mga naka-log in nga mga tiggamit. Pinaagi sa pagparehistro, makakuha ka og access sa usa ka daghang librarya sa mga sulod.

Padayon sa pagbasa
Most common grammar mistakes
Mga Komento
Jakub 55d
Nasayod ko nga kini nga hilisgutan medyo makalibog. Nakatabang ba ang artikulo nga mas masabtan nimo kini?
Miloš1 13d
Okay ra, makapaikag, hinumdomi lang :)