·

„Lie in bed“ eða „lay in bed“ á ensku

Lie, lay, lied, laid, layed... Skiptir það máli? Við skiljum hvort annað samt, er það ekki? Í raun skiptir það miklu máli, því að nota ranga mynd í þessu tilfelli eykur verulega hættuna á misskilningi.

Munurinn á sögnum „lie“ og „lay“ er í raun ekki svo erfiður að skilja:

to lay something somewhere = að leggja eitthvað einhvers staðar
to lie somewhere = að vera einhvers staðar eða liggja í láréttri stöðu

Sjáið þið muninn? Þú getur aðeins lay something (þar á meðal egg, ef þú ert hæna – einn af merkingum lay er „að verpa (egg)“), en þú getur ekki lie something. Hlutur eða manneskja getur lie somewhere, en getur ekki lay þar. Nokkur dæmi:

Please, lay the book on the table.
Female chickens lay eggs.
The eggs lie in a basket.
The book lies on the table.

Sama regla gildir í nútíð samsettri:

I am lying in bed right now.
I am laying in bed right now.

Önnur setningin væri hefðbundið talin röng, nema þú sért að fara að verpa eggi. Slík notkun á „lay“ verður nokkuð algeng í talmáli amerískrar ensku, en í rituðu máli er það enn talið óviðeigandi. Ef þú ert ekki móðurmálari, er betra að forðast það alveg.

Á hinn bóginn, ef einhver is laying something, geturðu ekki notað „is lying“:

They are laying a new carpet.
They are lying a new carpet.

Hingað til höfum við auðvitað hunsað þriðju, óskyldu merkingu sagnarinnar „lie“, sem er:

to lie = að ljúga, þ.e. að segja eitthvað sem þú veist að er ekki satt

En ég trúi því að það sé hægt að gera ráð fyrir að enginn rugli „lay“ við „lie“ í merkingunni „að ljúga“.

Ruglingsleg þátíð

Hér verða hlutirnir aðeins flóknari. Þátíð sagnarinnar „lay“ er „laid“, sem ætti ekki að valda vandræðum. Hins vegar er þátíð sagnarinnar „lie“ (í merkingunni staðsetning) „lay“. Bíddu... hvað?

Af einhverjum ástæðum er þátíð sagnarinnar „lie“ nákvæmlega sama orðið og það sem er ruglað saman við í nútíð:

Did the chicken lay an egg?
Yes, the chicken laid an egg.
Did the egg lie in a basket?
Yes, the egg lay in a basket.

(Takið eftir að þó að sumir skrifi „laid“ sem „layed“, þá er það villa sem ætti að forðast ef mögulegt er.) Þú getur greinilega greint á milli beggja sagna í þriðju persónu eintölu:

he lays = hann leggur (eitthvað einhvers staðar)
he lay = hann var (einhvers staðar) eða lá (í láréttri stöðu)

Til að gera það enn verra, þegar orðið lie þýðir „að ljúga“, er þátíðin „lied“, ekki „lay“:

She lied about her age.
She lay about her age.

Snúum aftur að upphaflegu dæminu okkar með „lying in bed“:

I lay in bed yesterday = I was lying in bed; I stayed in bed
I lied in bed yesterday = I didn't say the truth when I was in bed yesterday

Ég læt túlkun annarrar setningarinnar eftir ímyndunarafli ykkar.

Lýsingarháttur þátíðar

En þjáningin endar ekki þar. Við höfum enn ekki fjallað um eitt tilfelli: lýsingarhátt þátíðar (einnig kallað „þriðja form“ sagnarinnar), sem við þurfum til að mynda núliðna tíð. Lýsingarhættirnir eru:

layhas laid
lie (staðsetning)has lain
lie (segja ósatt)has lied

Sem betur fer er notkun núliðinnar tíðar með þessum þremur sögnum frekar óalgeng. Hér eru nokkur dæmi:

The architect has laid the foundation for a new building
He has lain there helpless for weeks.
Have you ever lied to me?

Samantekt

Látum okkur ljúka þessum texta með nokkrum fleiri dæmum um rétta notkun allra ofangreindra mynda:

...
Þetta er ekki allt! Skráðu þig til að sjá restina af þessum texta og verða hluti af samfélagi okkar tungumálanema.
...

Restin af þessari grein er aðeins aðgengileg fyrir innskráða notendur. Með því að skrá þig, færðu aðgang að miklu safni efnis.

Halda áfram að lesa
Athugasemdir
Jakub 14d
Ég veit að þetta efni er svolítið ruglingslegt. Hjálpaði greinin þér að skilja það betur?